حكيم ابوالفتح (ابو حفض) غياث‌الدين عمربن ابراهيم خيامي نيشابوري در 439 ه.ق. متولد و در سال 526 وفات يافته است. اگرچه زندگي دانشمند و شاعري چون خيام سرگذشت كارهاي علمي و ادبي اوست ولي تا آن‌جا كه وارد داستان‌پردازي و افسانه سرايي نشويم، سعي مي‌كنيم از طريق اطلاعات مستند در آثار خود او و مآخذ موثقي كه به زندگي و تحقيقات و كشفيات‌اش اشاره كرده‌اند، راجع به اخلاق و شخصيت، شاگردان و معلمان، شغل و سفر و زندگي خانوادگيش صحبت كنيم. در كارگه كوزه‌گري رفتم دوش ديدم دو هزار كوزه گويا و خموش ناگاه يكي كوزه برآورد خروش كو كوزه‌گر و كوزه ‌خر و كوزه فروش