اين مجموعه مقاله‌ها و يادداشت‌هاي پراكنده صمد بهرنگي است كه در روزنامه‌ها و مجله‌هاي مختلف چاپ شده است غير از چند تايي كه براي بار نخست است كه چاپ مي‌شود. بدون شك همه اين نوشته‌ها ارزش يكسالي ندارند و حتي بعضي‌ها هنوز يادداشت صرف‌اند و صمد شايد در نظر داشته بعد‌ها آن‌ها را به صورت مقاله‌هايي تنظيم كند. با اين حال همه مقاله‌ها به ويژه مقاله‌هاي تاريخي، شناخت جهان و... نموداري از ذهن منطقي و تحليل‌گر اوست. او كه در قصه‌نويسي براي كودكان از حد متعارف پا فراتر گذاشت و سنت‌هاي كهنه را شكست در اين مقاله‌ها نشان مي‌دهد كه چه استعداد شگرفي داشته در گفتن مطالب سنگين با بياني بسيار سهل و ساده. اين است كه نه قصه‌هاي او را بايد سرسري گرفت و نه مقاله‌هايش را.