نمایشنامه حکم در برابر حکم به موضوعات رحمت، عدالت، حقیقت و رابطه آنها با تکبر و تواضع، و به ویژه به افراطگرایی دینی، قشریگری و خشکه مقدس بودن حکام و لغزش آنها در مسائل اخلاقی، سوءاستفاده از ابزار قدرت و ... میپردازد. آگاهی طبقاتی شکسپیر در این نمایشنامه به غایت صریح و آشکار است. در این نمایشنامه جامعه شدیدا دوقطبی است، در یک طرف عزلت و خلوت عمیق و جدی امیر و قایممقام او و درباریان و اشراف و صومعهها و قصرها و نیز سلولهای زندانی وجود دارد که در آنها عاشق و معشوق بیگناه تنها گرفتارند و در طرف دیگر ازدحام جمعیت میخانهها، عشرتکدهها و مردم فقیر کوچه و خیاباناند که چون کرم درهم میلولند و تقابل آشکاری بین طیفهای اجتماعی بالا و پایین وجود دارد.
