آرمان‌شهرنويسان زندگي فعلي را با زندگي آرماني مقايسه مي‌كنند و با اشاره به آن‌چه در زندگي كنوني بر سر جاي خود نيست، پيشنهادهايي براي بهبود وضعيت ارائه مي‌كنند. آرمان‌شهرگرايي نوعي «رؤياپردازي اجتماعي» است، و انسان‌ها را برمي‌انگيزد تا با در پيش گرفتن انواع عمل آرمان‌شهرگرايانه به دگرگونيِ واقعي، و نه خيالي، زندگي روزمره بپردازند. مردمي كه به اجتماع‌هاي اراديِ الهام‌گرفته از آرمان‌شهرها مي‌پيوندند انتخاب كرده‌اند كه با زندگي خود آزمايشي انجام دهند. آنان زيستن در كنار هم را انتخاب مي‌كنند تا ارزش‌هاي مشتركشان را تقويت كنند يا به اهدافي كه مشتركاً پذيرفته‌اند دست يابند. اما شگفت اينكه آرمان‌شهرگراياني كه به قدرت سياسي رسيده‌اند عموماً ويران‌شهر ساخته‌اند، و اين سبب شده كه سنت ويران‌شهرنويسي نيز به‌نوبه خود انعكاسي وسيع در ادبيات داشته باشد.