شايد با كمي مبالغه دشوارترين كار در جستجوهاي روشنفكري و كنكاش‌هاي انديشه‌اي ايران، يافتن انساني مسئوليت‌شناس است. گويا ايران نيز هم‌چون ديگر جوامع جهان سوم با انديشمندان به دو صورت مواجه مي‌شود. يا آنان را كاملا طرد و نفي مي‌كند و يا از آنان قديس و پيامبر مي‌سازد. اما گونه‌اي جديدالتاسيس با مختصاتي ويژه يافت شده، به اين صورت كه، اول از آن پيشوا مي‌سازند و بعد آن را ويران كرده و بر ويرانه‌اش نشسته و پوزخند مي‌زنند. در واقع زماني كه از روشنفكري يا عمل روشنفكرانه در جوامع جهان سومي بحث به ميان مي‌آوريم بايد بدانيم كه روشنفكر، بيانگر مسائلي است كه مردم قادر به ايراد آن نبوده آند. پس بايد به اين بينديشيم كه در اوضاع اكنون‌مان كدام روشنفكر، سخنگوي مسئولانه‌ي مردم است.