سرداران ايراني و اعراب در شامگاه ساسانيان» نوشته حميد کاوياني پويا به تازگي از سوي انتشارات اميرکبير منتشر شده است. اين نوشتار بر آن است تا با پرداختن به اوضاع سياسي، اجتماعي و اقتصادي جامعه ساساني وضعيتي که باعث هجوم اعراب به ايران و فروپاشي سسلسه ساسانيان شده به‌گونه‌اي محققانه به بحث و بررسي بگذارد اين کتاب در 17 فصل بخش‌بندي شده است. نگاهي اجمالي به اوضاع ايران در عصر پاياني سلطنت ساسانيان، درآمدي بر نظام سساسي و اجتماعي اعراب مسلمان، روابط ايران و اعراب، روابط ايران و اعراب در عصر پاياني سلسله ساسانيان، ايران و اعراب پس از ظهور اسلام، نيروي نظامي(سپاه) و نقش و جايگاه ارتشتاران، عصر سرداران، نخستين تهاجامت اعراب به مرزهاي ايران، سرداران ايراني در نبردهاي سرنوشت‌ساز با اعراب، بزرگ‌ترين سرداران ساساني در واپسين نبردها، بازتاب جنگ‌هاي ايران و اعراب در شاهنامه و متون اسلامي، سرداران ساساني پس از قادسيه، هرمزان در ستيز با اعراب، ورود هرمزان به خوزستان، فيروزان؛ واپسين سردار برجسته ساساني در مقابله با اعراب، اعراب؛ شاهنشاه ساساني و سرداران ايراني پس از فتح‌الفتوح و هرمزان يکه‌سردار ساساني در جامعه مسلمين فصل‌هاي کتاب است. کتابنامه، نمايه اشخاص و نمايه مکان‌ها پايان‌بخش کتاب است.