داروين مانند پدربزرگش اراسموس و بسياري از پيشينيان خويش متوجه شد که صرفاً باروري طبيعت دليلي براي تنازع براي بقا بود. در تنازع براي بقا، فردي که تغييرات سودمندتري را به ارث برده است، شانس بيش‌تري دارد آن قدر زنده بماند که بتواند ويژگي سودمند خويش را به نسل بعد منتقل کند. نظرية داروين کارا و عملي بود و تا 1839 واضح و مشخص بنا نهاده شده بود اما خاستگاه گونه‌ها بيست سال بعد منتشر شد. داروين نگران واکنش مسيحيان عصر ويکتوريا بود. اما اوضاع جور ديگري پيش رفت.