از شناخت نفت در ايران قرن‌ها مي‌گذرد. مردم ايران از ديرباز نفت را مي‌شناختند، در اطراف و کنار برخي مناطق اين سرزمين، چشمه‌هاي سياه آن را جاري مي‌ديدند و هرچند به صورت محدود و ابتدايي، از آن استفاده‌هايي مي‌بردند. بهمن ماه 1286 بود که سرانجام تلاش‌هاي بسيارِ بيگانگان پس از عقد قرارداد دارسي، به نتيجه رسيد و اولين ميدان نفتي ايران به اجنبي رخ نشان داد. نخستين ميدان نفتي ايران يا همان اولين ميدان نفتي خاورميانه پيدا شد و از آن پس فواره‌هاي تغيير همراه با فوران نفت، بر سرنوشت ايران فرود آمد. اکتشاف اين ميدان نفتي به دست خارجي بود، اما به هر روي سرنوشت مناسبات اقتصادي ايران و بيش و پيش از آن مناسبات سياست خارجي ايران و تعامل اين کشور با جهان صنعتي به‌ويژه انگلستان از بهمن ماه 1286 ديگرگونه شد. از آن تاريخ تا امروز، تاريخ ايران، گذشته، حال و سرنوشتِ آينده اين سرزمين به ماجراهاي اين ماده سياه گره خورد؛ ماده سياهي که قرن‌ها در دل زمين خفته بود و وقتي سرانجام با دست‌هاي بيگانه از خواب بيدار شد، مردم ايران که صاحبان اصلي‌اش بودند، هنوز کاملا از خواب بيدار نشده بودند و شايد حتي در خواب هم نمي‌ديدند که سال‌ها بعد اين نفت درهاي ثروت را به روي‌شان باز مي‌کند و روزي حيات و ممات کشورشان به ماده سياهي بسته مي‌شود که پيشينيان‌شان آن را شوم مي‌پنداشتند.