شرف‌نامه، به‌اتفاق اقبال‌نامه، دربردارنده‌ی ماجراهای اسکندر بر وفق افسانه‌ها و فرهنگ عامه، و آرمانی‌ترین اوصاف در ادب فارسی از این نابغه‌ی لشکرکشی و جهان‌گشایی است؛ ماجراهایی که فقط قالب کلی خود، یعنی سفرهای جنگی وی، را از تواریخ موجود در باب او ستانده ولی با انتساب خوارق عادات و نیز سجایای کامل اخلاقی به این جهان‌جوی سنگدل، که تاریخ واقعی بسی صفات ناخوش برای او در کنار برخی ویژگی‌های مثبت برمی‌شمارد، می‌خواهد وی را همان ذوالقرنین و به صورت اسطوره‌ی دلیری و خرمندی بشناساند.
